بخشی از متن :
وجه تسمیه داراب
در مورد وجه تسمیه داراب در فارسنامه ناصری تألیف میرزا حسن فسایی (1289 ه - ش) چنین بیان شده است : … کلمه ی دار در لغت عجم به معنی پرونده است . پس داراب یعنی پرونده آب و این بلوک را به این نام گفته اند بخاطر فراوانی چشمه های آب گوارا و رودخانه های بسیار و این بلوک را دارابجرد که در اصل دارابگرد است نیز بگویند . برای آنکه در شاهنامه فرموده است این شهر را داراب کیانی پسر بهمن بساخت و گرد به معنی شهر باشد و جرد معرب آن است و چون همای دختر بهمن را بزاد و در 
صندوقش گذاشت و بر روی آب فرات روانه اش کرد به این جهت آن را داراب گفته‎اند …       
 
موقعیت جغرافیایی و طبیعی داراب
 شهرستان داراب در جنوب شرقی استان فارس و با وسعت  559/6541 کیلومتر مربع و در موقعیت 54 درجه و 44 دقیقه واقع گردیده ، 
از شمال به شهرستان های نی ریز و استهبان ، از غرب به شهرستان فسا ، از جنوب به شهرستان لار ، زرین دشت و از شرق به استان هرمزگان محدود می شود . ارتفاع داراب 
از سطح دریا 1180 متر است و آب و هوای آن به دلیل گستردگی منطقه بسیار متنوع بوده ، قسمت شمالی دارای آب و هوای معتدل کوهستانی و 
پوشیده از درختان مناطق سردسیری از قبیل بادام ، گردو ، انجیر ، انگور ، گل سرخ و بخش جنوبی آن دارای آب و هوای نیمه گرم که شامل دشتها 
و کشتزارهای وسیع غلات ، باغات ، و مرکبات و نخلستان های فراوان می باشد .
دستبافته های این شهرستان شامل گلیم ، جاجیم و قالی می باشد که توسط زنان ایلات خمسه بافته می شود و یکی از زیباترین هنرهای دستی زنان 
این شهرستان به شمار می آید .
 
داراب پیش از اسلام
قدمت تاریخی شهر دارابگرد در منطقه شرقی ایالت فارس براساس   اسناد و مدارک مکتوب و آثار تاریخی موجود و بررسی ها و مطالعات اندکی که 
تاکنون صورت گرفته است به حدود سده اول میلادی ، نیمه دوم حکومت پارت ها می رسد .
تاریخ حقیقی شهر دارابگرد مانند برخی از شهرهای ایران با تاریخ اساطیری این سرزمین امتزاج یافته است و این مسأله سبب ابهام در شناخت 
تاریخ این شهر کهن دو نظریه درباره سابقه تاریخی آن گردیده است .
ادبا و مورخان متقدم ایران اسلامی مانند فردوسی ، ابن اثیر ، دینوری ، حمزه اصفهانی یعقوبی و مسعودی بنای شهر دارابگرد را بر مبنای تاریخ 
اساطیری به داراب بن بهمن بن اسفندیار ، هشتمین پادشاه سلسله کیانی ایران نسبت می دهند و پژوهشگران و محققان تاریخ ایران در دوران 
معاصر ، مانند گروه تاریخ دانشگاه کمبریج انگلستان ، مستشرقین روسی ، گیرشمن ، فرای و … معتقدند بنای دارابگرد متعلق به عصر پارت ها 
می باشد و نام دارابگرد در آثار و نوشته های پژوهشگران و محققان ایرانی و خارجی به عنوان اولین پایتخت اردشیر بابکان ، سر سلسله سومین حکومت بزرگ ایران، قبل از اسلام آورده شده است و تقریباًعموم مورخان قدیم و جدید در صحت این انتساب اتفاق نظر دارند . از آنجا که تاکنونسند یا اثر مکتوبی که متعلق به قبل از حکومت پارتها باشد ، به دست نیامده است و آثار تاریخی موجود نیز به دقت بررسی و مورد مطالعه قرار نگرفته 
 
سایر عناوین متن:
ساختمان اصلی مسجد
کتیبه ها و دست نوشت ها