تاريخچه : 
همزمان با احداث راه آهن سراسری کشور در سال 1307 هجری شمسی، 2 پست اسکله چوبی در شمال غربی خلیج فارس ، در انتهای خور موسی و به همین نام ساخته شدو پس از چندی به بندر شاپور موسوم گشت و سه سال بعد به مهمترین مرکز ورود و خروج کالا تبدیل شد.
در سال 1352 محل سکونت اهالی این نقطه، از کنار اسکله ها به سربندر (شهر بندر امام خمینی(ره)) تغییر یافت و زمینه برای توسعه هر چه بیشتر بندر مهیا گردید؛ پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران این بندر به بندر خمینی تغییر نام داد و در سال 1361 با تصویب هیات وزیران "  بندر امام خمینی(ره)  نام گرفت و  شروعی نو را پایه نهاد.
بندر امام خمینی(ره) پیشروی به سوی تحول را از همان دو اسکله چوبی آغاز کرد و امروز، با انجام 32 درصد مبادلات تجاری کشور، نوید توسعه ای پایدار را برای منطقه از طریق صنعت حمل و نقل می دهد، توسعه ای همه جانبه که از دریا آغاز گردید اما به ساحل ، جاده، راه آهن و گمرک ختم نشد بلکه انتهایش همچنان به دریا باز می گردد.
بندر امام خمینی (ره) ‌ در انتهای هفتمین دهه از آغاز فعالیتش،‌هم اکنون به عنوان یکی از مهمترین قطبهای حمل و نقل  منطقه ای به ایفای نقش می پردازد. این بندر با 11 میلیون متر مربع مساحت در شمال غربی خلیج فارس، در انتهای آبراه خور موسی به طول 42 مایل و عرض 250 متر قرار دارد و به علت برخورداری از امکانات پسکرانه ای مناسب در استانهای مرکزی و غرب کشور، نزدیکی به کشورهای همسایه مانند عراق، ترکیه، آذربایجان و ارمنستان و دسترسی آسان به آبهای آزاد از طریق خلیج فارس، راهی مطمئن برای واردات و صادرات کالا به کشورهای اروپایی، آسیای جنوب شرقی، آمریکای جنوبی، استرالیا، آفریقای جنوبی و خاورمیانه محسوب می شود. با توجه به روند رو به رشد توسعه بندر، تبدیل آن به منطقه ویژه اقتصادی در آینده نزدیک و برخوردار گشتن از مزایای قانونی آن، این بندر از جذابیتهای فراوانی برای سرمایه گذاری در زمینه های احداث ترمینالهای اختصاصی، انبار کالاهای مختلف، مخازن نفتی و روغنهای خوراکی، سیلوهای 200 هزار تنی غلات در مجاورت اسکله 150 هزار تنی، کارخانجات صنایع تبدیلی، مونتاژ، بسته بندی و توزیع کالا و غیره برخوردار است بطوریکه 650 هکتار از اراضی بندری به سرمایه گذاری بخش خصوصی در این زمینه ها اختصاص یافته است. این بندر با بهره گیری از ترمینال کانتینر وسیع به مساحت تقریبی 40 هکتار، امکان جابجایی 700 هزار TEU کانتینر را در سال فراهم آورده است. ساخت اسکله 150 هزار تنی غلات نیز شرایط مناسبی را برای پذیرش و تخلیه کشتیهای پست پاناماکس غلات در زمانی کمتر از 5 روز ایجاد نموده است.  
بندر امام خمینی (ره) به علت قرار گرفتن در مسیر اصلی ترانزیت به کشور عراق و نزدیکی به 70 درصد مراکز صنعتی و جمعیتی کشور، از قابلیهای فراوانی برای جابجایی کالا بویژه کانتینرهای عراقی به این کشور برخوردار است. در همین راستا تسهیلات و تخفیفات زیادی از جمله 50 درصد معافیت عوارض و هزینه های بندری بر کشتی های حامل کالاهای عراقی، 20 درصد معافیت انبارداری کالاهای کانتینری جهت ترانزیت به عراق، 20 درصد معافیت THC برای کانتینر و ... به کالاهای ترانزیتی اختصاص یافته است. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
نقشه بندر : 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
بندر امام خميني در يك نگاه : 
 
 
 
 
 
مساحت:         1041 هکتار
موقعیت:         شمال غربی خلیج فارس
ظرفیت پذیرش کالا:    37 میلیون تن در سال
مساحت انبارهای مسقف:                                507 هزار متر مربع
مساحت بار اندازها:        2میلیون متر مربع
ظرفیت ترمینال کانتینری    700،000 TEU  
عمق اسکله ها    5/13 متر
تعداد اسکله    37 پست به طول 7 کیلو متر
طول خطوط داخلی راه آهن    120 کیلو متر
فاصله تا تهران        950 کیلومتر
فاصله تا مرکز استان (اهواز)        100 کیلومتر
فاصله تا مرکز شهر بندر امام خمینی(ره)    10 کیلومتر
فاصله تا فرودگاه اهواز    110 کیلومتر
فاصله تا فرودگاه آبادان    100 کیلومتر
فاصله تا فرودگاه ماهشهر    18 کیلومتر
 
 خدمات بندري : 
فهرست شرکتهای تخلیه و بارگیری بهره بردار ترمینالهای بندری :
1-      شرکت گلف اجنسی : ترمینال یک – واردات
 2-      شرکت کاوه:                                   
(الف )-      ترمینال دو – واردات
 (ب )-      ترمینال صادرات 
3- شرکت بنیاد بارانداز :   ترمینال سه – واردات
4- شرکت کشتیرانی جنوب – ترمینال کانتینری
5 -   شرکت تایدواتر                 
( الف ) -      سیلوی ترانزیتی                                  
( ب )   -      ترمینال نگلات ویژه 
مقررات ورود کشتی :
1- کلیه کشتیهایی که برای یکی از بنادر کشور کالای تخلیه ای دارند ، می بایست 48 ساعت قبل از ورود کشتی از طریق نمایندگی کشتیرانی و یا پست هوائی یک نسخه مانیفست وکارگوپلان کشتی را به بندر ارسال دارند.
2-   برای کشتیهای حامل کالای فله (گندم ، جو، ذرت ، روغن مایع) کارگوپلان لازم نیست.
3-   48 ساعت قبل از ورود کشتی ، نمایندگی کشتیرانی موظف است طی نامه ای به بندر مراتب ذیل را اطلاع دهد:
الف) نام و ملیت کشتی.
ب ) نام و ملیت کشتی.
ج ) طول و ظرفیت غیر خالص و آبخور کشتی.
پنج نسخه مانیفست کشتی به انضمام فهرست ترجمه شده خلاصه کالا، با توجه به اینکه مانیفست باید بدون قلم خوردگی باشد.
در صورتیکه قبلاً مانیفست و کارگوپلان به بندر نرسیده باشد، در این مرحله تسلیم کارگوپلان نیز اجباریست.
اگر مانیفست اصلاح شده باشد ، فرمانده کشتی موظف است هر یک از اقلام اصلاح شده را امضاء نماید.
4- کلیه نمایندگی های کشتیهایی که وارد بندر خواهند شد ، موظفند ساعت 9 صبح روز قبل از ورود کشتی ، در اداره مرکزی بندر حضور یافته و هر گونه اطلاعات در مورد کشتی مربوطه، که مورد نیاز گروه برنامه ریزی بندر می باشد را در اختیار بگذارند .
5-   فرم تقاضای اسکله می بایست 24 ساعت قبل از ورود کشتی از طرف نمایندگی تسلیم بندر بشود.
مقررات ورود ونگهداری کالا در بندر :
1- مسئولیت بندر در قبال کالاهای وارداتی از لحظه ای شروع می شود که کالا بوسیله جرثقیل کشتی یا جرثقیل ساحلی دیگر بر روی اسکله یا وسایل باربری بندر که بدین منظور مورد استفاده قرار می گیرد ، فرود آید و وضعیت کالا توسط بارشماران بندر و کشتیرانی بررسی و برای آن تالی گرفته شده و توسط مسئولین بندر ، رسید به کشتیرانی داده شده باشد.
2- بندر در مورد کالاهای وارداتی که بطور یکسره از کشتی تخلیه و بر روی وسائل حمل صاحب کالا صفافی و از بندر خارج می گردد ، مسئولیتی نداشته و نماینده صاحب کالا میبایست هرگونه کم وکسری و اختلافی را که مشاهده نموده، در روی اسکله با حضور نماینده بندر حل وفصل نماید وچنانچه کالا را از کشتیرانی تحویل گرفته و از بندر خارج نمود ، بعداً بندر هیچگونه مسئولیت ودخالتی در حل اختلافات آنان نخواهد داشت.
3-