مفهوم مراکز خرید هرچند در اروپا مفهومی زاییده صنعتی شدن وگونه ای معماری قرن بیستمی به حساب میآید در این سوی جهان داستانی به بلندای یک تاریخ دارد تا آنجا که شهر اسلامی را نمیشود بدون بازار تصور کرد بدون مغازه ها تیمچه ها چارسوها و.... بازارسرپوشیده بزرگ اصفهان از آثار قرن دهم میلادی, بازار سر پوشیده بزرگ تهران با ده کیلومتر طول و نمونه دیگری از مراکز خرید اینچنینی است مثال دیگر بازار بزرگ استانبول است که در قرن 15میلادی ساخته شده است این بازار با 58گذر و 4000مغازه نمونه دیگری از این گونه معماری است.اولین نمونه های اروپایی تحت تاثیر این مفهوم و نیازدر قرنهای بعد به وجود آمد از این میان مارکت سرپوشیده آکسفورد,درآکسفورد انگلستان نمونه ای متاخر از این گونه معماری در اروپاست که به طور رسمی در اول نوامبر 1774افتتاح شده و هنوز زنده و پابرجاست با گذشت زمان این مفهوم نیز گسترش پیدا کرد و متکامل تر و شایع تر شد,از نمونه های بعدی میتوان پاساژبارلینگتون درلندن را که در سال 1819افتتاح شد را نام برد این مفهوم به امریکا سفر کرد واولین نمونه آن در جزیره رود در 1828 متولد شد از نظر تاریخ نگاری معماری این مرکز خرید در ترویج این گونه معماری واین مفهوم درآمریکا نقش بسزایی بازی کرد.
به دنبال مراکز ساخته شده در انگلستان و امریکا گالریا ویتوریو امانویل در میلان در دهه 60قرن هجدهم ساخته شد که از نظر وسعت شبیه تر به مراکز بزرگ خرید در دوره مدرن بود و کم کم بیشتر شهرهای بزرگ در اواخر قرن 18 و اوائل قرن 19شروع به ساختن پاساژها و مراکز خرید کردند در این میان پاساژ Cleveland GUM نیزدرمسکو در1890ساخته شدند.
مراکز خرید اولیه که در تب و تاب صنعتی شدن و عصر ماشین طراحی میشدند مقیاس انسانی نداشتند و بیشتر شرایط عبورو مروراتومبیل ها در طراحی آنها در نظر گرفته میشد. مانندMarket Square, Lake Forestدر الینویز که در 1916ساخته شدند وCountry Club Plaza در کانزاس و میسوری که در 1924ساخته شدند.
در نیمه قرن بیستم به واسطه حومه نشینی و فرهنگ اتومبیل درآمریکا سبک جدیدی ازمراکز خرید بزرگ در حومه شهرها به دور ازازدحام مراکزشهرها به وجود آمد.اولین مرکز خرید اینچنینی در امریکا Park Village بود که در 1931در دالاس تگزاس افتتاح شد.
 در انگلستان این مفهوم به گونه ای دیگردرآمد Chrisp Street Market اولین پیاده رو به شکل یک منطقه تجاری بود که شامل مغازه ها و راههای جلوی آنها میشد
 
 
فهرست مطالب
مقدمه
مفهوم مراکز خرید:
تاریخچه و سیز تکاملی مراکز خرید 
مرکز خرید در ایران  
پیدایش مراکز خرید ایرانی و موقعیت آنها در شهر
بررسی بازارها از دیدگاه معماری 
بررسی بازارها از دیدگاه شهرسازی  
بررسی بازارها از دیدگاه اجتماعی و روانی
انواع مراکز خرید:
دیدگاههای مختلف برای تقسیم بندی بازارها: 
وسعت و حوزه نفوذ  
عملکرد فضاهای تجاری 
تاثیر عوامل اقتصادی و تجاری
طراحی اولیه:
اشکال نا منظم و متنوع 
طراحی فضاهای خارجی  
تاسیسات الکتریکی 
سیستم روشنایی 
سیستم فن کوئل با هوای تازه مرکزی
منابع