پاورپوینت بررسی مدرسه شاهرخیه بسطام بهمراه پلانها نما مقطع پرسپکتیو و تصاویر
مدرسه شاهرخیه مربوط به دوره تیموریان است و در شهرستان شاهرود، شهر بسطام، مجموعه تاریخی امام زاده، محمد وبایزید بسطامی واقع شده و این اثر در تاریخ ۳ خرداد ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۱۷۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]
مدرسه شاهرخیه که قدمتش به دوران شاهرخ تیموری بازمی گردد هم از داخل مجموعه بایزید راه دارد و هم از کوچه پشت آن اما در مجموعه بایزید بسته است و اگر بخواهید از آن دیدن کنید باید از در کوچه پشتی داخل شوید.
باید گفت که مکان دقیق این مدرسه در شرق مسجد بایزید و گوشه ضلع شمال غربی آن در هفت متری ایوان اولجایتو قرار گرفته و یکی از بناهای با ارزش و با اهمیت مجموعه تاریخی بسطام است. این مدرسه که تا حدود 55 سال پیش به گفته معماران بسطام، دایر و مرکز تحصیل علوم قدیمه بوده و اکنون نیز به عنوان مدرسه علمیه باقرالعلوم استفاده می شود و با اینکه طلبه ها در حجره های آن مشغول درس خواندن هستند و در آن آمد و شد دارند گردشگران می توانند از آن دیدن کنند و عکس بگیرند.
در جنوب مجموعه زیارتی بزرگ دوره مغول در مقبره صوفی مشهور بایزید بسطامی مدرسه ایست که زیاد مورد تعمیر قرار گرفته است و فریزر آن را به شاهرخ نسبت می دهد. بنا به نظری این بنا در دوره تیموری در جنوب شرقی مسجدی از زمان سلجوقی ساخته شده است.
همه پوشش تزئینی کاشی معرق به جز نمونه ای از آن از بین رفته است.در نقشه کلی ان در سمت راست مدخل ،برجی مدور محاط در اطاقی صلیبی شکل دیده می شود .این در واقع یک تالار گنبد داری است (برج دایره گنبد را تشکیل می دهد).
از ایوانی واقع در سمت چپ شمال شرقی وارد این عمارت می شوند.ایوان به نوبه خود به دهلیزی دراز که به حیاط منتهی می گردد ،راه می یابد .تالار گنبد دار در طرف راست است. در سمت چپ حیاطی کوچک و چند اطاق قرار دارد.
حیاط بزرگ مربع شکل است(هر ضلع تقریبا 14.5متر) و دو ایوان محوری دارد.ایوان جنوب غربی با دیواری که به عنوان محراب از آن استفاده می کنند و احتمالا مربوط به یک دوره بعدتری است بسته شده است. در طرفین هر ایوان دو طاقنما قرار دارد، یکی از آن ها به اطاق های کوچکی (به استثنای اطاق واقع در انتهای راهروی ورودی) راه می یابد.طاقنمای دیگر راه دسترسی به راه پله است.دو ضلع دیگر دیگر حیاط دارای 5 طاقنماست که به حجره های مسکونی دو طبقه منجر می شوند.در گوشه غربی یک اطاق گنبد دار است که احتمالاً درس خانه می باشد و در گوشه دیگر ممکن استتوالت قرار داشته.اطاق گنبد دارای قوس های متکی از نوع قوس های دوره تیموری مانند مدرسه دودر مشهد می باشد.
تالار گنبددار بزرگ مطابق یکی از کتیبه ها در سال 1155/43-1742تعمیر شده است.
به گفته اهالی بسطام این مدرسه تا بیش از نیم قرن پیش دایر بوده ولی در پی ویران شدن قسمت هایی از این بنا استفاده از آن متوقف شد.در سال1355 بنای مدرسه به وسیله حاجی حسن بسطامی تعمیر گردید.جبهه غربی مدرسه ابتدا به صورت اطاق های یک طبقه یا طاق بلند جناغی بود که در دهه های اخیر این جبهه مانند جبهه شرقی به صورت دو طبقه در آمده است.